Ehl-i Sünnet İtikadı
EHL-İ SÜNNET İ’TİKÂDINDA OLMAK İÇİN
ŞU HUSÛSLARA DİKKAT ETMELİDİR
1- Allahü teâlânın sıfatları vardır. Ve zâtından ayrıdır.
2- Îmân artmaz ve azalmaz.
3- Büyük günâh işlemekle îmân gitmez.
4- Gayba îmân esâsdır.
5- Îmân konusunda kıyas olmaz.
6- Allahü teâlâ Cennetde görülecekdir.
7- Tevekkül îmânın şartıdır.
8- Ameller (İbâdetler) îmândan parça değildir.
9- Kadere îmân, îmânın şartıdır.
10- Amelde dört mezhebden birine tâbi’ olmak şartdır.
11- Eshâb-ı kirâmı ve ehl-i beyti ve Peygamberimizin zevcelerinin hepsini sevmek şartdır.
12- Dört halîfenin üstünlükleri, hilâfet sırasına göredir.
13- Nemâz, oruc, sadaka gibi nâfile ibâdetlerin sevâbını başkasına hediyye etmek câizdir.
14- Mi’râc; rûh ve beden olarak yapılmışdır.
15- Evliyânın kerâmeti hakdır.
16- Şefâ’at hakdır.
17- Mest üzerine mesh câizdir.
18- Kabr süâli vardır.
19- Kabr azâbı rûh ve bedene olacakdır.
20- İnsanları ve işlerini de Allahü teâlâ yaratır. İnsanda irâde-i cüz’iyye vardır.
21- Rızk, halâlden de olur, harâmdan da olur.
22- Velîlerin rûhları ile tevessül edilir ve onların hâtırına düâ edilir.
Seslendi ol mü’ezzin, durdu kâmet eyledi,
Kâ’beye döndü yüzün, hem de niyyet eyledi.
Duyunca ehl-i îmân, hurmet ile dinledi,
sonra nemâza durup, Rabbe kulluk eyledi.
KÖTÜ HUYLAR
1- Küfr.
2- Cehâlet.
3- Ayıblanmak korkusu. [İnsanların kötülemelerine, çekişdirmelerine, ayblamalarına üzülüp, hakkı kabûl etmemek.]
4- Övülmeyi sevmek. [Kendini beğenip, övülmeği sevmek.]
5- Bid’at i’tikâd. [Bozuk îmân.]
6- Hevây-ı nefs. [Nefsin isteklerine, lezzetlerine, şehvetlerine tâbi’ olmak.]
7- Taklîd ile îmân. [Bilmediği kimseleri taklîd.]
8- Riyâ. [Gösteriş, Âhıret amelleri yaparak dünyâ arzûlarına kavuşmak.]
9- Tûl-i emel. [Zevk ve safâ sürmek için çok yaşamağı istemek.]
10- Tama’. [Dünyâ lezzetlerini harâm yollardan aramak.]
11- Kibr. [Kendisini üstün görmek.]
12- Tezellül. [Aşırı tevâdu’.]
13- Ucb. [Yapdığı iyilikleri, ibâdetleri beğenmek.]
14- Hased. [Kıskanmak, çekememek, ni’metin ondan çıkmasını istemek. Ebülleys-i Semerkandî diyor ki, (Üç kimsenin düâsı kabûl olmaz: Harâm yiyenin , gıybet edenin , hased edenin).]
15- Hıkd. [Başkasını aşağı görmek.]
16- Şemâtet. [Başkasına gelen belâya, zarara sevinmek.]
17- Hicr. [Dostluğu bırakmak, dargın durmak.]
18- Cübn. [Korkaklık, şecâ’atin az olması.]
19- Tehevvür. [Gadabın, sertliğin aşırı ve zararlı olması.]
20- Gadr. [Ahdinde ve mîsâkında durmamak.]
21- Hıyânet. [Münâfıklık alâmeti; emniyyeti bozacak söz ve iş.]
22- Va’dini bozmak. [Verdiği sözü bozmak. Hadîs-i şerîfde (Münâfıklık alâmeti üçdür: Yalan söylemek, va’dini îfâ etmemek, emânete hıyânet etmek) buyuruldu.]
23- Sû’izan. [Sû’i zan harâmdır. Günâhlarının afv olunmıyacağını zan etmek, Allahü teâlâya sû’i zan olur. Mü’minleri harâm
işleyici, ya’nî fâsık zan etmek sû’i zan olur.]
24- Mala muhabbet. [Mala düşkün olmak.]
25- Tesvif. [Hayrlı iş yapmağı sonraya bırakmak.] Hadîs-i şerîfde, (Beş şey gelmeden evvel beş şeyin kıymetini biliniz:
- Ölmeden önce hayâtın kıymetini,
- Hastalıkdan önce sıhhatin kıymetini,
- Dünyâda âhıreti kazanmanın kıymetini,
- ihtiyârlamadan gençliğin kıymetini
- Fakîrlikden evvel zenginliğin kıymetini) buyuruldu.
26- Fâsıkları sevmek. [Fıskın en kötüsü zulmdür. Harâm işleyene fâsık denir.]
27-Âlimlere düşmanlık. [İslâm ilmleri ve âlimleri ile alay küfrdür.]
28- Fitne. [İnsanları sıkıntıya, belâya düşürmekdir. Hadîs-i şerîfde; (Fitne uykudadır, uyandırana la’net olsun!) buyuruldu.]
29- Müdâhene ve müdâra. [Gücü yetdiği hâlde, harâm işleyene mâni’ olmamak ve dünyâsı için dînini vermek müdâhenedir. Dîni için dünyâsını vermeğe müdâra denir.]
30- İnâd ve mükâbere. [Hakkı, doğruyu işitince kabûl etmemek.]
31- Nifâk. [Münâfıklık, içinin dışına uymaması.]
32- Tefekkür etmemek. [Günâhlarını, mahlûkları ve kendini düşünmemesi.]
33- Müslimâna beddüâ.
34- Müslimâna kötü ism takmak.
35- Özrü red etmek.
36- Kur’ân-ı kerîmi yanlış tefsîr etmek.
37- Harâm işlemekde ısrar.
38- Gıybet.
39- Tevbe etmemek.
40- Mal ve mevkı’ hırsı. [Kötü huylardan kaçınmalı,iyi huylu olmağa çalışmalıdır.
Hadîs-i şerîflerde buyuruldu ki:
Hadîs-i şerîflerde buyuruldu ki:
- (İbâdetleri az olan bir kul, iyi huyu ile, kıyâmetde yüksek derecelere kavuşur.)
- (İbâdetlerin en kolayı ve çok fâidelisi, az konuşmak ve iyi huylu olmakdır.)
- (Kendinden uzaklaşanlara yaklaşmak, zulm edenleri afv etmek, kendini mahrûm edenlere ihsân etmek güzel huylu olmakdır.)]